Çocuk Diş Hekimliği (Pedodonti), 0-15 yaş arası çocuklarda süt ve kalıcı dişlerin korunması ve tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır.
Çocuk Diş Hekimliği; süt ve kalıcı dişlerde çürük tedavisi, kanal tedavisi, kök ucu açık dişlerin tedavisi, yer tutucu uygulaması, koruyucu ortodontik uygulamalar, diş çekimi, travma görmüş dişlere acil müdahale, genel anestezi ve sedasyon altında diş tedavisi, çocuklarda diş eti tedavisi gibi birçok konu ile ilgilenen diş hekimliğinin en kapsamlı dallarından biridir.
Diş hekimi korkusu oluşmaması adına çocuğunuzun ilk randevusunun bir çocuk diş hekimi uzmanı ile olması ilerideki yaşamında diş hekimi koltuğunda kendini daha rahat hissetmesi açısından önem teşkil etmektedir.
Pedodontist kimdir?
Diş hekimliği fakültesindeki tamamlanan eğitimin ardından Çocuk Diş Hekimliği Anabilim Dalı’nda uzmanlık ya da doktora eğitimlerini tamamlamış olan kişiler Pedodontist (Çocuk Diş Hekimi) olarak tanımlanmaktadır.
Pedodontistler ne yapar?
Diş hekimliğinde pedodonti bilim dalı, çocuğun doğumdan başlayarak süt dişlerinin tamamının değiştiği 12-13’lü yaşlarla kadar uzanan süreçte, süt ve kalıcı dişlerinin korunması ve tedavisi ile ilgilenmektedir.
• Çocuklarda diş hekimi korkusu (dental fobi) oluşmamasını sağlarlar, çocuklar için diş tedavisini keyifli bir oyuna çevirirler.
• Çocuğun çürük risk grubunu belirleyerek kişiye özgü koruyucu programlar düzenleyerek, süt ve daimi dişlerinin sağlıklı olarak korunmasını sağlarlar
• Ağız hijyen eğitimi verilerek ebeveynler bilgilendirilmektedir.
• Diş sağlığı için çocuğun beslenme alışkanlığını düzenler.
• Çocuğun çene ve diş gelişiminin düzenli ilerlemesini kontrol ederler.
• Koruyucu ortodontik tedaviler yapar.
• Özel ilgi gerektiren çocukların diş tedavilerini yaparlar.
• Dişlerde çürüklerin önlenmesi için fluorid verniği, fluorid jeli ve fissür örtücü uygulamaları yapar.
• Dişlerde meydana gelen çürük, travma, kalıtımsal ve benzeri etkenlerin bu dişlerde oluşturduğu sorunların giderilmesini amaçlar.
• Süt ve kalıcı dişlerdeki çürüklerin tedavisi, ilerlemiş çürüklerdeki kanal tedavisi işlemleri, diş çekimi uygulamaları yapılır.
• Aşırı madde kaybına uğramış süt ve daimî dişlerde paslanmaz çelik kron ve zirkonyum kron ile tedavileri sağlanır.
• Süt dişleri ve genç sürekli dişlerde ihtiyaç duyulan tüm dolgu uygulamaları, kanal tedavisi ve amputasyon işlemleri yapılır..
• Gelişimini tamamlanmamış genç sürekli dişlerde ihtiyaç duyulan dolgu derin dolgu ya da kök gelişiminin devamını içeren tedavi uygulama hizmetleri verilmektedir.
• Çekilen dişlerin yerine uygulanan yer tutucuları ve çocuk protezleri yapılmaktadır.
• Travma görmüş (düşme çarpma sonucu kırılmış, yerinden oynamış ya da yerinden çıkmış) dişlerin ilgili tüm tedavi işlemleri ve takipleri yapılmaktadır.
• Sağlıklı çocukların yanı sıra, çeşitli sistemik hastalıkları ve engelleri bulunan çocukların tüm diş tedavileri de yer almaktadır. Özel bakım gerektiren bu hastalar (kalp hastalıkları, diabetes mellitus, böbrek hastalıkları, Down sendromu gibi çeşitli sendromlar, otizm, spastisite, cerebral palsy, zihinsel engellilik, dikkat eksikliği ve hiperaktivite, diş hekimi fobisi olan çocuklar) ameliyathane şartlarında sedasyon veya genel anestezi altında tedavi edilirler.
Tüm bu koruyucu ve tedavi edici işlemler yapılırken; en önemli konuların başında hastaların korku, endişe ve ağrı duymadan tedavi edilmesi gelmektedir.
Süt dişleri genellikle bebek altı aylıkken çıkmaya başlar. Yaklaşık olarak 3 yaşında iken süt dişlerinin sürmesi tamamlanır. Bu dönemde ağızda 20 süt dişi bulunmaktadır. Süt dişleri yapısal farklılıklarından dolayı aşınmaya ve çürüğe daha yatkındır.
6 yaşına gelindiğinde süt dişleri yerlerini daimî dişlere bırakmaya başlarlar. Bu durum ortalama 13 yaşına kadar devam eder. Ağızda hem süt dişlerinin hem de daimî dişlerin yer aldığı 6-13 yaş arası bu dönem karışık dişlenme dönemi olarak adlandırılır. Bu dönemde süt dişlerindeki mevcut çürükler, yeni süren daimî dişlerin sağlığını da olumsuz etkiler. Pedodonti Anabilim Dalımızda ana misyonumuz; doğumdan ergenliğe kadar çocuk hastaların ağız ve diş sağlıklarını korumak, ortaya çıkabilecek çeşitli problemleri önlemek, var olan hastalık ve anomalileri erken dönemde tespit ederek ilerlemeden tedavilerinin yapılmasını sağlamaktır
İlk Diş Hekimi Ziyareti
Bebeklerde süt dişleri ortama olarak 6 ay civarında çıkmaya başlar. Bebeğiniz 1 yaşına geldiğinde birinci yaş kontrolü ile birlikte mutlaka bir diş hekimi ziyaretinizi de gerçekleştirmenizi tavsiye etmekteyiz. Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organisation-WHO) ve Amerikan Pediatrik Diş Hekimleri Birliği ilk diş hekimi muayenesinin ilk diş çıktıktan sonra yapılması (genellikle 6 ay – 1 yaş arasında) gerektiğini bildirmektedir.
Bu ilk tanışmada çocuk diş hekimi ilk muayenesini yapar. Aile bireylerine çocuğun dişleri ile ilgili gerekli bakım önerilerini, ileride yaşanacak normal süreç ve normalin dışındaki sık rastlanan sorunlar ile ilgili gerekli bilgileri aktarır. Bu erken yaşta yapılan ilk muayenede, bebeğinizin dişlerinin çürümesini önlemeniz için neler yapabileceğiniz anlatılır. Size özel düzenli aralıklarla takip ve kontrol randevuları planlanır. Düzenli takip ve kontroller sonucu çocukların hiç çürüğü olmadan sağlıklı dişlerle gülümsemesi hedeflenir.
Aile ile birlikte çocuklara özel planlanan bu takip-kontrol süreçleri, çocukların gelecekte çürüksüz dişlere sahip olması, diş hekimi fobisi olmadan, mutlulukla gülen ve kliniğe severek gelen bireyler olmasının sağlaması açısından önemlidir.
Çocuklarınızın dişleri ile ilgili problemler çok erken yaşlarda başlayabilmektedir. Bu dönemde bebeğin beslenmesi, diş bakımı ve emme alışkanlığı hakkında bilgi edinilerek ortaya çıkacak problemlerin başlamadan önlenmesi mümkündür.
Bebeğiniz ilk dişini çıkardığında ya da en geç 1 yaşına girdiğinde ilk pedodontist ziyaretinizi lütfen gerçekleştiriniz.
Çocuklarınızı Diş Hekimine Nasıl Hazırlamalısınız?
Çocuklarınızı diş hekimine götürmeden önce yapılacak işlemler hakkında doğru bilgileri yalın bir dille çocuğunuza aktarmanız kaygılarının azalmasını sağlar. Çocuklar ailelerinin istemediği bir davranış sergilediklerinde genellikle aileler maalesef ‘uslu durmazsan doktora götürürüm ya da doktor sana iğne yapar’ gibi cümleler sarf etmektedir. Bu durum çocukların doktor veya diş hekiminden korkmasına neden olur. Çocukların doktor ya da diş hekimleriyle ilgili daha önceden yaşamış oldukları kötü tecrübeler de kaygılarını arttırabilir. Bu gibi durumlarda ailelerin tutum ve davranışları oldukça önem taşımaktadır.
İlk muayene randevularına gelmeden önce ailelerin dikkat etmesi gereken hususları şöyle sıralayabiliriz:
• Tedavi öncesinde çocuğunuza “korkma, hiç acımayacak” gibi cümleler kurmayın. Bu tür cümleler çocukların bilinçaltında acıyabileceği fikrini doğurabilir.
• Çocuğunuza diş randevusundan sonra hediye ile ödüllendirmeyin. Ödüllendirme çocuğunuzun işlemi zor bir işlem olarak algılamasına neden olur ve ödül koymak doğru bir motivasyon kaynağı değildir.
• Çocuğunuza geçmişteki diş hekimi koltuğundaki iyi veya kötü deneyimlerinizden bahsetmemeniz daha yararlı olacaktır.
• Çocuğunuza; eğer doktora gitmezse dişlerinin daha çok çürüyeceği ve sonrasında iğne yapılıp çekilmek zorunda kalabileceği gibi korkutucu cümleler kurmayın. Çünkü tüm bu korkuttuğunuz işlemler bir gün çocuğunuzun gerek duyabileceği tedaviler olabilir.
• Diş hekiminin dişlerine bakmaktan başka hiçbir şey yapmayacağı konusunda da çocuğunuza söz vermeyin. Bırakın çocuğunuz ve hekimi ilk randevu için yapılacaklara beraber karar versinler.
• İlk randevunuz öncesinde çocuğunuzla birlikte diş hekimi ve tedavileriyle ilgili eğitici ve doğru yönlendirici kitap, video ya da çizgi filmleri birlikte değerlendirmeniz çocuğunuzun ne ile karşılaşacağını öngörmesini sağlar.
İlk çocuk diş hekimi ziyaretinde neler yapılır?
Pedodontistler ilk diş muayenesinde ayna ve ışık yardımıyla çocuğunuzun tüm dişlerini ve ağız içi yumuşak dokularına bakar. Var olan sorunları tespit ettikten sonra çocuğunuza özel tedavi şekillerini, beslenme ve koruyucu uygulamaları sizinle paylaşır. Bu işlemleri yaparken kullanılan tüm el aletleri çocuğunuza anlatılır, ne işe yaradıkları gösterilir ve bazı aletleri onların kullanmasına izin verilebilir. Pedodontistlerin bu yaklaşımı ile diş hekimi fobisi kırılmaya çalışılır.
Çocuk diş tedavi seanslarında dikkat edilmesi gereken hususlar:
• Randevu saatinizden 15 dk önce hastanemizde bulunmanız gerekmektedir.
• Tedavi randevularında anne ya da babanın çocuğun yanında olması tercih edilmektedir.
• Çocuklarınızı tedaviye aksi söylenmediği sürece mutlaka tok karnına getiriniz.
• Çocuk koltukta işlem görmekteyken ‘acıyor mu? yoruldun mu?” gibi motivasyonlarını bozabilecek sorular yöneltmeyin.
• Pedodontist çocuğunuzla iletişim halindeyken, çocuğunuza yöneltilen sorulara çocuğunuzun cevap vermesine fırsat tanıyınız, işlem sırasında doktorunuz ve çocuğunuzun iletişimine müdahale etmeyiniz.
• Diş tedavilerini çok uyumlu olarak yaptıran çocuklar, yoruldukları ve sıkıldıkları zaman bir anda çok uyumsuz olabilirler. Bu durum, sonraki randevularını da olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle çocuklarınıza ve hekiminize daha çok işlem yapılması yönünde ısrar etmeyin.
No responses yet